W życiu codziennym spotykamy się z wieloma ostrzeżeniami, informacjami, zakazami, które najczęściej wyrażane są za pomocą symbolu oraz odpowiedniej kolorystyki. Znaki te powinny być zrozumiałe dla ludzi wszystkich kultur. W związku z tym są one stale modyfikowane po to, by uniknąć wszelkich problemów z ich odczytaniem.

Czym są znaki bhp?

Znaki bhp (bezpieczeństwa i higieny pracy) są kombinacją kształtu geometrycznego, barwy i symbolu graficznego. Dotyczą zasad bezpieczeństwa i chronią przed występującymi zagrożeniami. Osoba przebywająca na oznakowanym terenie zobowiązana jest do stosowania się do komunikatu przedstawionego w formie piktogramu. Rozróżnia się pięć grup znaków bezpieczeństwa, a każda z nich można rozpoznać po charakterystycznych barwach i kształtach:

E – znaki środków ewakuacji i sprzętu ratowniczego, wskazujące wyjścia ewakuacyjne oraz umiejscowienie sprzętu ratowniczego, punktów pierwszej pomocy – kwadratowe, biały symbol na zielonym tle,
F – znaki ochrony przeciwpożarowej, wskazujące lokalizację sprzętu gaśniczego – kwadratowe, biały symbol na czerwonym tle,
M – znaki nakazu, narzucające określone zachowania – okrągłe, biały symbol na niebieskim tle,
P – znaki zakazu, zakazujące pewnych zachowań – okrągłe, czerwona obwódka z ukośnym pasem, czarny symbol na białym tle,
W – znaki ostrzegawcze, ostrzegające przed niebezpieczeństwem – trójkątne, czarna obwódka, czarny symbol na żółtym tle.

Pracodawcy wykorzystują znaki bhp i barwy bezpieczeństwa, by uniknąć niepożądanych zdarzeń zagrażających zdrowiu i życiu pracowników. W celu uniknięcia pomyłek i niewłaściwej interpretacji, a w konsekwencji wypadków, znaki są stale modyfikowane.

Kto jest odpowiedzialny za umieszczanie znaków bhp?

Znaki bezpieczeństwa umieszczane są nie tylko w zakładach pracy, ale towarzysza nam również w życiu codziennym, w miejscach tj. kina, centra handlowe, szkoły. Za ich umieszczanie odpowiedzialny jest właściciel bądź zarządca budynku. W przypadku zakładu pracy odpowiedzialność spada na pracodawcę. Aby zapewnić bezpieczeństwo pracownikom umieszczenie znaków bezpieczeństwa w odpowiednich miejscach nie wystarczy. Niezbędne są szkolenia podczas których pracownicy zostają zapoznani z:

zagrożeniami występującymi na stanowiskach pracy,
znaczeniem barw i znaków bezpieczeństwa,
sposobami postępowania na obszarach objętych poszczególnymi znakami,
konsekwencjami wynikającymi z niestosowania się do obowiązujących znaków bezpieczeństwa.

Jednak zanim pracodawca umieści znaki bhp (bezpieczeństwa i higieny pracy) w odpowiednich miejscach powinien ocenić ryzyko zawodowe i dołożyć wszelkich starań, by wyeliminować występujące zagrożenia stosując organizacyjne i techniczne środki ochrony przed zagrożeniami. Jeśli środki ochrony zbiorowej nie są wystarczająco skuteczne, na obszarach, gdzie występuje zagrożenie powinny pojawić się odpowiednie znaki.

Jakie są ogólne wymagania dotyczące stosowania znaków bezpieczeństwa?

Istnieje kilka zasad dotyczących umieszczania znaków bezpieczeństwa. Powinny one być czytelne i dobrze widoczne. Aby to osiągnąć:

znaki bhp powinny być odpowiednio często czyszczone,
miejsca, w których umieszczane są znaki powinny być dobrze oświetlone,
znaki bhp powinny być widoczne z każdego miejsca strefy zagrożonej i znajdować się na linii wzroku,
w jednym miejscu nie powinno znajdować się zbyt wiele znaków,
znaki bhp powinny być widoczne w momencie wkroczenia na obszar, w którym występują zagrożenia.

Czym jest Norma PN-EN ISO 7010:2020-07?

Norma PN-EN ISO 7010:2020-07 zmienia 2 znaki bezpieczeństwa znajdujących się w normie wymienionej poniżej. Norma ISO 7010:2020-07 została zatwierdzona przez CEN 14 marca 2020 roku bez żadnych zmian. Obowiązuje od lipca 2020 r. Polska Norma zastępuje PN-EN ISO 7010:2012. Wymagania dotyczące stosowania znaków i barw bezpieczeństwa zamieszczonych w normie PN-EN ISO 7010:2020-07 reguluje Dyrektywa Rady 92/58/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących znaków bezpieczeństwa i/lub zdrowia w miejscu pracy. Zasady stosowania znaków określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. nr 169 poz.1650 z późn. zm.) Załącznik nr 1 Szczegółowe zasady stosowania znaków i sygnałów bezpieczeństwa Kształty i kolory znaków zgodne są z ISO 3864-1:2011 Symbole graficzne. Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. Część 1: Zasady projektowania znaków bezpieczeństwa stosowanych w miejscach pracy i obszarach użyteczności publicznej. Symbole graficzne zgodne są z ISO 3864-3:2012 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. Część 3: Zasady projektowania symboli graficznych stosowanych w znakach bezpieczeństwa.

Bibliografia

Przykładowe znaki bhp

Przykładowe znaki środków ewakuacji i sprzętu ratowniczego, wskazujące wyjścia ewakuacyjne oraz umiejscowienie sprzętu ratowniczego, punktów pierwszej pomocy

znak	opis
	Wyjście ewakuacyjne (lewostronne)
	Wyjście ewakuacyjne (prawostronne)
	Pierwsza pomoc medyczna
	Telefon alarmowy
	Miejsce zbiórki do ewakuacji
	Stłuc, aby uzyskać dostęp
	Defibrylator
	Prysznic do przemywania oczu
	Prysznic bezpieczeństwa
	Nosze
	Okno ewakuacyjne z drabiną ucieczkową
	Okno ratunkowe
	Przekręcić w lewo, aby otworzyć
	Przekręcić w prawo, aby otworzyć