Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej i innego miejscowego zagrożenia

Data dodania: 2013-08-23.
Uwaga: artykuł nie podlega aktualizacji.
Podstawowym aktem prawnym regulującym zagadnienia ochrony przeciwpożarowej jest Ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Zgodnie z tą ustawą ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez:

• zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
• zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
• prowadzenie działań ratowniczych.

Właściciel budynku, obiektu lub terenu, zapewniając jego ochronę przeciwpożarową, obowiązany jest w szczególności:

• przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i
  technologicznych,
• wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
• zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
• zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie,
  bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
• przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
• zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
• ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Na terenie zakładu pracy mogą występować wszelkiego rodzaju zdarzenia niebezpieczne ,do których możemy zaliczyć pożary i inne miejscowe zagrożenia. Rodzaj i wielkość zdarzeń niebezpiecznych jest związany z wieloma czynnikami:

• ilością i rodzajem substancji magazynowanych i przetwarzanych w zakładzie,
• rodzajem prowadzonej działalności zakładu,
• umiejscowieniem zakładu,
• ilością osób zatrudnionych.

Najprościej pożar można zinterpretować jako niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nie przeznaczonym.
Pożary ze względu na wielkość możemy podzielić na:

• małe,
• średnie,
• duże,
• bardzo duże.

Każdy, kto zauważył pożar lub uzyskał informację o pożarze, obowiązany jest zachować spokój, nie dopuszczać do paniki i natychmiast zaalarmować:

• wszystkie osoby znajdujące się na terenie obiektu (pracowników oraz inne osoby),
• telefonicznie Jednostkę Ratowniczo–Gaśniczą PSP – telefon 998 lub 112 podając:
  • dokładny adres obiektu i jego nazwę,
  • gdzie wybuchł pożar,
  • własne imię i nazwisko,
  • nr telefonu, z którego dzwoni,
  • właściciela lub zarządzającego zakładem,
  • w razie potrzeby wezwać dodatkowe służby i pogotowia:
    • Policję – tel.: 997
    • Pogotowie Ratunkowe – tel.: 999
    • Pogotowie Gazowe – tel.: 992
    • Pogotowie Energetyczne – tel.: 991

Po zaalarmowaniu Straży Pożarnej należy przystąpić niezwłocznie, przy użyciu miejscowych środków gaśniczych, do gaszenia pożaru i nieść pomoc osobom zagrożonym a następnie przystąpić do ewakuacji ludzi i mienia. Czynności te należy wykonywać w taki sposób aby nie doszło do powstania paniki jaka może ogarnąć ludzi będących w zagrożeniu z powodu pożaru. Panika może być przyczyną niepotrzebnych i tragicznych w skutkach wypadków w trakcie prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych. Do czasu przybycia straży pożarnej kierowanie akcją spoczywa na właścicielu obiektu, jego zarządcy lub osobie wyznaczonej. Po przybyciu na miejsce zdarzenia straży pożarnej należy przekazać kierowanie akcją dowódcy ze straży informując go o wszystkich istotnych elementach mających wpływ na dalsze prowadzenie działań.
Ewakuacja jest bardzo ważnym aspektem podczas akcji ratowniczo-gaśniczej. Jej przeprowadzanie polega na takim przygotowaniu obiektu aby z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie, zapewnione były odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające możliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, a także być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające na:

• zapewnieniu dostatecznej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych,
• zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych,
• zapewnieniu bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń,
• zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno – budowlanych zapewniających usuwanie dymu,
• zapewnieniu oświetlenia awaryjnego ewakuacyjnego oraz przeszkodowego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi,
• zapewnieniu możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych poprzez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest on wymagany.

W przypadku zaistnienia pożaru lub innego zagrożenia budynku lub jego części, osoby nie biorące udział w akcji ratowniczej powinny opuścić strefę zagrożenia i kierować się do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego.
W czasie prowadzenia ewakuacji zabronione jest:

• dokonywanie jakichkolwiek czynności mogących wywołać panikę,
• przechodzenie w kierunku przeciwnym do kierunku ewakuacji,
• zatrzymywanie się lub tamowanie ruchu.

Poza ewakuacją ludzi niejednokrotnie zachodzi konieczność ewakuacji mienia. Celem ewakuacji mienia jest zabezpieczenie cennych przedmiotów oraz ważnych dokumentów przed zniszczeniem lub uszkodzeniem w przypadku pożaru lub innego zagrożenia. Ewakuowane przedmioty i dokumenty należy umieszczać aby nie były narażone na zniszczenie lub uszkodzenie. Działania ewakuacyjne muszą być prowadzone w sposób skoordynowany, nie powodujący utrudnień w innych działaniach. Kierujący działaniami powinien wstępnie określić pomieszczenia z których należy wynieść mienie.
Do pomieszczeń, z których należy ewakuować mienie w pierwszej kolejności, jeśli istnieje taka możliwość bez narażenia życia i zdrowia zalicza się:

• pomieszczenia bezpośrednio zagrożone pożarem, w których jest źródło ognia,
• pomieszczenia sąsiednie ( w pionie i w poziomie) – możliwość rozprzestrzeniania się pożaru lub uszkodzenia przez działanie wysokiej temperatury i gazów (dymu),
• pomieszczenia pod palącym się pomieszczeniem narażone na możliwość zalania w czasie akcji gaśniczej.

Pożary i inne miejscowe zagrożenia są bardzo niebezpiecznym zjawiskiem nie tylko dla ludzi, ale także dla środowiska naturalnego. Dlatego też, należy za wszelką cenę ograniczyć możliwość powstawania takich zdarzeń. Najczęściej spotykanymi przyczynami sytuacji niebezpiecznych są:

• nieostrożność przy posługiwaniu się otwartym ogniem,
• wady urządzeń i instalacji elektrycznych,
• wady urządzeń mechanicznych,
• wady urządzeń grzewczych,
• wady procesów technologicznych,
• wady środków transportu,
• podpalenia,
• samozapalenia chemiczne i biologiczne.

Aby w skuteczny sposób zapobiegać pożarom i innym miejscowym zagrożeniom, każdy właściciel lub zarządca budynku, obiektu czy też terenu musi stosować się do odpowiednich przepisów prawa gwarantujących bezpieczeństwo osobom znajdującym się na jego terenie. Osoby, które zauważyły pożar lub inne miejscowe zagrożenie mają obowiązek natychmiast zaalarmować wszystkich znajdujących się w strefie zagrożenia oraz odpowiednie służby. Ważnym zadanie podczas akcji ratowniczo-gaśniczej jest przeprowadzenie sprawnej i szybkiej ewakuacji ludzi i mienia.
W celu zapobieżenia możliwości powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia na terenie obiektów należy przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa pożarowego przez osoby tam przebywające , personel oraz osoby odpowiedzialne za stan techniczny obiektu i instalacji.
 
Bibliografia:

1. Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 1991 nr 81 poz. 351 wraz z późn. zm.),
2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r., o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2009, Nr 12, poz. 68 z późn. zm.),
3. Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 nr 24 poz. 141 z późn. zm.),
4. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414),
5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 z późn. zm.),
6. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r., w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719),
7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r., w sprawie warunków technicznych jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz, U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).

Netografia:

1. http://www.straz.gov.pl/page/index.php?str=1727.